Biznesowo o prawie i podatkach.

Waloryzacja kontraktów budowlanych – część I: Nowe zasady waloryzacji kontraktów zawartych z GDDKiA

do_artykułu_luty_2019_01_poprawka

Kontrakty zawierane z wykonawcami robót budowlanych, zwłaszcza w ramach zamówień publicznych, z reguły nie zawierają zapisów pozwalających na podwyższenie wynagrodzenia wykonawcy w przypadku znaczącego wzrostu cen materiałów budowlanych i płac pracowników w sektorze budowlanym. Co więcej, wiele kontraktów, a w szczególności do niedawna wszystkie umowy zawierane przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA), wręcz wyłączają możliwość dokonanie takiej waloryzacji. Czy zatem w sytuacji wzrostu kosztów w sektorze budowlanym istnieje możliwość waloryzacji wynagrodzenia należnego z podpisanego już kontraktu? Zapraszam do zapoznania się artykułem na ten temat.

 

Problem zmiany wynagrodzenia staje się szczególnie palący w sytuacjach „boomu” budowlanego związanego z udostępnieniem kolejnej transzy funduszy pomocowych z Unii Europejskiej, z którym mamy do czynienia w okresie ostatnich dwóch lat. Ceny materiałów budowlanych (kruszywa, cementu, asfaltu) rosną wówczas lawinowo, na rynku pojawia się brak pracowników, co pociąga za sobą skokowy wzrost ich wynagrodzeń. Równocześnie postanowienia kontraktów zawartych z pewnym wyprzedzeniem – a zatem w zupełnie innej sytuacji rynkowej – zgodnie z ich literalnym brzmieniem nie pozwalają na jakiekolwiek podwyższenie wynagrodzenia wykonawcy.

Konsekwencją takiej sytuacji może być niewypłacalność wykonawcy budowlanego i jego podwykonawców. Wielokrotnie miało to miejsce w przypadku firm zaangażowanych w budowę dróg i stadionów na Euro 2012. Obecny gwałtowny wzrost cen materiałów również stwarza realne zagrożenie dla egzystencji wielu firm.

 

Nowe zasady waloryzacji kontraktów zawartych z GDDKiA

 

W związku z tym GDDKiA przedstawiła obowiązujące od 21 stycznia 2019 roku nowe zasady dotyczące waloryzacji kontraktów dotyczących inwestycji drogowych.

Zasady te – jakkolwiek stanowią znaczny postęp – mają jednak ograniczony zakres stosowania i nie rozwiązują wielu istniejących problemów. Spotkały się z krytyką ze strony organizacji branżowych, które zgłosiły szereg uwag nieuwzględnionych jednak przez GDDKiA.

 

Przede wszystkim nowe zasady dopuszczające waloryzację mają zastosowanie jedynie na przyszłość, nie dotyczą kontraktów już zawartych. Co więcej, możliwość waloryzacji została ograniczona do umów zawartych na okres dłuższy niż 12 miesięcy, a przyjęty koszyk kosztów, których wzrost może być podstawą podwyższenia wynagrodzenia wykonawcy jest ograniczony. Ponadto do poszczególnych pozycji w koszyku kosztów zostały przypisane sztywne wagi, co w praktyce może nie być zgodne z rzeczywistą sytuacją rynkową.

Maksymalne podwyższenie wynagrodzenia nie może przekroczyć 5% wartości kontraktu, niezależnie od rzeczywistego poziomu wzrostu kosztów ponoszonych przez wykonawców.

Co więcej, waloryzacji podlegać może jedynie 50% wynagrodzenia, co uzasadnione zostało równym podziałem ryzyka wzrostu wynagrodzenia pomiędzy zamawiającego a wykonawcę. Założenie to wydaje się bardzo kontrowersyjne, biorąc pod uwagę rzeczywistą pozycję rynkową stron, z których jedna jest instytucją państwową, niezagrożoną ryzykiem niewypłacalności. 

 

W tej sytuacji nowe zasady wprowadzone przez GDDKiA nie pomogą wykonawcom w wielu przypadkach, nie zmienią sytuacji firm, które już zawarły kontrakty w ostatnich trzech latach i które są najbardziej zagrożone stratami z powodu wzrostu kosztów budowy. Oczywiście zasady te dotyczą tylko publicznych inwestycji drogowych (analogiczne rozwiązania wprowadzają już także Polskie Linie Kolejowe) i nie mają wpływu na sytuację wykonawców, którzy realizują budowy obiektów mieszkaniowych, biurowych czy handlowych.

 

Czy zatem wykonawca robót budowlanych, który zawarł kontrakt z GDDKiA, nieprzewidujący możliwości podwyższenia wynagrodzenia z powodu nadzwyczajnego wzrostu kosztów ma jakiekolwiek możliwości uzyskania waloryzacji? O tym w kolejnym artykule – zapraszam do lektury tutaj.

 

A może powiadomienie o kolejnych ważnych publikacjach i artykułach? Zapraszam do zapisu na naszą mailową prenumeratę informacyjną – raz w miesiącu przesyłamy zestawienie opublikowanych artykułów z naszego bloga.

Marcin Juszczyk
Adwokat / Wspólnik
Podziel się z innymi:

Jeśli masz pytania związane z przedstawionym zagadnieniem,
skontaktuj się z nami.

Strona zapisuje pliki cookies na Twoim komputerze. Dowiedz się więcejRozumiem